Dikkat Eksikliği ile Başa Çıkma: İpuçları ve Stratejiler
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), her yaşta bireyi etkileyen bir nörogelişimsel bozukluktur. Dikkat eksikliği, hiperaktivite ve dürtüsellik gibi belirtilerle karakterize edilir. Eğer siz ya da tanıdığınız biri DEHB tanısı almışsa, bazen bunalmış ve hayal kırıklığına uğramış hissedebilirsiniz. Ancak, DEHB ile başa çıkmak ve yaşam kalitenizi artırmak için birkaç strateji ve ipucu vardır.
DEHB’yi Anlamak
DEHB, her bir kişiyi farklı şekillerde etkileyen karmaşık bir bozukluktur. Belirtileri ve yaşamınızı nasıl etkilediğini anlamak önemlidir. DEHB’nin bazı yaygın belirtileri şunlardır:
- Dikkat eksikliği: odaklanmada zorluk, talimatları takip etmede, görevleri tamamlamada ve düşünceleri organize etmede zorluk
- Hiperaktivite: huzursuzluk, yerinde duramama, sık sık konuşma ve aşırı hareketlilik
- Dürtüsellik: hızlı kararlar alma, başkalarını kesme ve düşünmeden hareket etme
Doğru tanı ve tedavi planı almak için bir sağlık uzmanı ile çalışmak önemlidir. DEHB, genellikle ilaç, terapi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile tedavi edilir.
DEHB İle Başa Çıkma Stratejileri
- Rutin Oluşturma: Sürekli bir rutin oluşturmak, DEHB’li bireylerin zamanını yönetmelerine yardımcı olur ve düzenli kalmasını sağlar. Çalışma, egzersiz, yemek ve eğlence aktiviteleri için belirli zamanlar ayırın.
- Planlayıcı Kullanımı: Önemli görevleri, tarihleri ve randevuları bir planlayıcıya yazmak, DEHB’li bireylerin yoldan çıkmalarını önlemeye ve önemli ayrıntıları unutmalarına yardımcı olabilir.
- Görevleri Küçük Parçalara Ayırma: Büyük görevler, DEHB’li bireyler için sıkıntılı ve zorlayıcı olabilir. Görevleri küçük parçalara ayırmak, daha yönetilebilir ve daha az stresli hale getirebilir.
- Dikkat Dağıtıcıları Kaldırma: Sosyal medya, televizyon ve arka plan gürültüsü gibi dikkat dağıtıcılar, DEHB’li bireyler için özellikle zorlayıcı olabilir. Telefonunuzu kapatmak veya sessiz bir yer bulmak gibi çalışma veya öğrenme zamanı boyunca dikkat dağıtıcıları ortadan kaldırmaya çalışın.
- Bilinçli Farkındalık Uygulama: Meditasyon, derin nefes alma ve yoga gibi bilinçli farkındalık uygulamaları, DEHB’li bireylerin odaklanmalarını ve stres seviyelerini azaltmalarına yardımcı olabilir.
- Egzersiz: Düzenli egzersiz, DEHB’li bireylerde odaklanma ve dikkat geliştirme konusunda faydalar sağlamıştır. Yüzme, bisiklet sürme veya dans etme gibi sevdiğiniz fiziksel aktivitelere katılın.
- Destek Arayın: DEHB tek başına yönetilmesi zor bir bozukluktur. DEHB ile başa çıkmaya yardımcı olmak için arkadaşlarınızdan, ailenizden veya bir uzmandan destek arayın.
Sonuç
DEHB ile yaşamak zor olabilir, ancak belirtileri yönetmenize ve yaşam kalitenizi artırmanıza yardımcı olacak birkaç strateji ve ipucu vardır. Rutin oluşturma, planlayıcı kullanımı, görevleri küçük parçalara ayırma, dikkat dağıtıcıları kaldırma, bilinçli farkındalık uygulama, düzenli egzersiz yapma ve destek arama yoluyla DEHB ile başa çıkabilir ve başarılı olabilirsiniz. Unutmayın, herkesin DEHB ile olan yolculuğu benzersizdir, bu nedenle size en iyi çalışan stratejileri ve ipuçlarını bulmak önemlidir.
Doç.Dr. Alper Çuhadaroglu
Psikoterapist